Katedra Najświętszej Marii Panny w Chartres jest jednym z największych osiągnięć kultury gotyckiej i średniowiecznej cywilizacji chrześcijańskiej. Kościół wznosi się ponad miastem w miejscu które uważano za święte długo przed nadejściem chrześcijaństwa.

W czasach rzymskich i jeszcze przedtem istniało tutaj ważne pogańskie sanktuarium celtyckie. Krypta katedry, największa we Francji, stoi rzekomo na jego miejscu. Jeszcze w XVII wieku w katedrze znajdowała się głęboko czczona drewniania figura wyobrażająca brzemienną Madonnę. Uważano, że rzeźba ta pochodziła jeszcze z czasów pogańskich. Mógł to być wizerunek celtyckiej bogini matki, przyswojonej później chrześcijaństwu, Figurę spalono podczas Rewolucji Francuskiej. Kolejne kościoły, budowane tutaj mniej więcej od roku 250, niszczyły pożary, aż w roku 1194 spalił się prawie cały budynek, z wyjątkiem zachodniego frontonu i krypty. Znów kościół podnoszono z popiołów. Właśnie tę budowlę, konsekrowaną w roku 1260, oglądają teraźniejsi turyści. Dwie 90 metrowe iglice przykuwają wzrok po zachodniej stronie katedry. Niższa i prostsza pochodzi z lat trzydziestych XIII wieku a wyższa i bardziej wyszukana z roku 1513. Poniżej znajdują się trzy wielkie portale fasady zachodniej i mnóstwo dwunastowiecznych rzeźb z Chrystusem w Chwale pośrodku, Okrągłe okno tzw. Rozeta, wyobraża sąd ostateczny.

Wejścia do transeptu północnego i południowego są ozdobione trzynastowiecznymi rzeźbami. Wewnątrz i na zewnątrz katedry znajduje się ogółem ponad 10 tysięcy rzeźb z kamienia i szkła. Katedra słynie zwłaszcza ze wspaniałych witraży, które zajmują razem blisko 200 metrów kwadratowych, w których wbudowane są cudownie cegły, głęboki błękit urzeka swym pięknem w promieniach słonecznych. Wyjątkowo duże, imponujące rozety znajdują się w północnym i południowym transepcie. Innym skarbem jest dwunastowieczny witraż znany jako Nore dame. Niedawno poddano je zabiegom, które wyleczyły tajemniczą chorobę toczącą stare szkło. Na podłodze nawy zaznaczono labirynt, prawdopodobnie jest on przeznaczony dla pokutników, aby klęcząc cierpiąc w cierpieniu mogli zbliżyć się ku Bogu. Olbrzymia ściana dzieląca chór przedstawia 40 scen z życia Najświętszej Dziewicy i Chrystusa. Prace przy niej, rozpoczęte w roku 1514, trwały blisko 200 lat. Pielgrzymi i turyści napływają tłumnie do Chartres przez całe stulecia. Oprócz starodawnej drewnianej figury Dziewicy w katedrze znajdowała cięgłowa ś1). Anny oraz przechowywana w relikwiarzy słynna koszula, która miała okrywać ciało dziewicy w czasie porodu. Katedrę tę możemy zwiedzać w godzinach od 8 – 18. Bilety są praktycznie za bez cen. Ich koszt wynosi 10 euro.